‘Ja, misschien als ik straks een uitgever heb gevonden,’ zei ik laatst tegen een vriendin. ‘Nee,’ zei zij. ‘Wanneer je een uitgever hebt gevonden.’
De kracht van woorden is enorm. De kracht van de woorden die we lezen; je herinnert je vast nog wel een zin die je hebt gelezen en die je raakte. De kracht van de woorden die we horen; misschien hoor je je moeder nog wel eens in je hoofd of een leraar van vroeger. En vooral ook de kracht van de woorden die we tegen onszelf zeggen. Ga maar eens na hoe vaak jij het woord ‘moeten’ gebruikt op een dag. Vraag jij je wel eens af of je alles waarvan je zegt dat je het moet, ook echt moet? En als dat zo is, kun je het dan vervangen door willen? Ik moet nog de was doen of ik wil nog de was doen. Ook al wil je het eigenlijk niet, die was zal je toch minder moeite kosten.
Een ander voorbeeld. Ik probeer als ik ’s ochtend wakker word meteen tegen mezelf te zeggen dat het een mooie dag wordt. Lukt niet altijd natuurlijk. Als er om 5 uur al een kinderstemmetje ‘mama’ roept word ik daar ook niet heel vrolijk van. Maar ik probeer dan wel hem positief te begroeten. Onze oudste maak ik altijd wakker met de zin: ‘Goedemorgen vriend, rise and shine. Het wordt weer een mooie dag.’ Waarschijnlijk kan hij me wel schieten, maar dat moet ook als je puber bent. En ik ben er van overtuigd dat hij minder vrolijk zou zijn als ik zou mopperen: ‘Je moet nu echt je bed uit komen, anders kom je te laat. Toe, opschieten.’
Boeken
Boeken en verhalen kunnen zoveel met ons doen. De woorden die er in staan kunnen ons inspireren, motiveren of juist irriteren. Dat heeft natuurlijk te maken met waar het boek over gaat. Voor het ene onderwerp interesseer je je meer dan voor het andere. En dan nog kan zo’n boek over een minder interessant onderwerp je inspireren. Dat komt dan vaak door de woorden die gebruikt worden. Woorden die te maken hebben met het onderwerp van het boek maar bij jou iets heel anders raken. Een schrijver schrijft over wat hij of zij wil overbrengen, maar de lezer kan er iets heel anders uithalen. Dat is wat ik zo mooi vind van verhalen. Er zit altijd voor iedereen wel iets in.
In verhalen kun je de kracht van woorden gebruiken om je punt te maken, te inspireren of om te vermaken. Maar woorden in een verhaal werken ook nog op een andere manier. Vaak zit de kracht van woorden in het weglaten. Een zin kan soms veel krachtiger zijn als je minder woorden gebruikt. In de eerste versie van Vergeten Vrouwen – Janne schreef ik, wat men noemt, passief. Ik gebruikte heel vaak de woorden worden, hebben en zijn. Bijvoorbeeld in de volgende zin:
Janne heeft de was in haar eentje moeten doen.
Je snapt wat er staat en wat ik bedoel, maar als ik hier het woord ‘heeft’ weghaal wordt de zin veel krachtiger.
Janne moest de was in haar eentje doen.
Nog een voorbeeld:
De dag die de eerste stap moet worden naar een zelfstandig en onafhankelijk leven.
Eigenlijk is deze nog wolliger door de combinatie van moeten en worden. Het kan veel sterker:
De dag die de eerste stap is naar een zelfstandig en onafhankelijk leven.
En tot slot een zin uit deze blog:
Een zin kan soms veel krachtiger zijn als je minder woorden gebruikt.
Op zich is dit een prima zin. Maar de woorden kunnen en zijn zwakken af. En dan ook nog het woordje soms… Ik had ook gewoon kunnen schrijven:
Een zin is veel krachtiger als je minder woorden gebruikt.
Natuurlijk is het niet zo dat je je zin altijd zo kort moet maken. Een tekst is het krachtigst als je korte en langere zinnen afwisselt. Ik denk dat het vooral belangrijk is dat je je er bewust van bent. Dat je nadenkt over de zinnen die je schrijft en wat je er mee wilt. Net als in de woorden die je zegt tegen anderen of jezelf, wil je ook dat de woorden die je gebruikt in geschreven tekst overkomen zoals je ze bedoelt. Je wilt je boodschap zo duidelijk mogelijk maken en het doel dat je ermee voor ogen hebt bereiken. En dat geldt natuurlijk niet alleen voor schrijvers van boeken, maar voor iedereen die gebruik maakt van tekst. Bijvoorbeeld in posts op social media, mails naar klanten of zakelijke rapporten.
Oefening
Als je geïnspireerd bent door deze blog heb ik nog een oefening voor je: pak eens een tekst die je onlangs schreef en kijk of er veel passieve zinnen in staan. Herschrijf deze tot actieve zinnen. Ik ben benieuwd of je nieuwe tekst iets doet met het gevoel dat je er bij krijgt.
Ik ben benieuwd wat je vindt van dit blog. Laat het gerust weten in de reacties, stuur een dm op Instagram of mail naar welkom@emmiedevries.nl
